Omdat ik na 17 jaar (ik heb het nageteld) dagboekervaring eigenlijk toch wel getraind zou moeten zijn in het schrijven van lijstjes inclusief goede voornemens, wil ik jullie (én mezelf) dit jaar behoeden voor de valkuilen van het voornemenslijstjesmaken.
Daar gaan we dus: hoe maak je goede voornemens die je niet reeds op twee januari de vuilbak moet ingooien?
1. Wat wil ik?
Eerst en vooral moet je jezelf afvragen: wat wil ik? Dat klinkt als een voor de hand liggende vraag waar je niet echt stil bij denkt te moeten staan, maar het is eigenlijk echt niet zo evident om te beseffen wat je écht wilt (en wat je eigenlijk gewoon 'wel leuk zou vinden' mocht je het kunnen/doen/hebben). Wat is voor jou een prioriteit in je leven, en wat eigenlijk niet? Wat wil je eigenlijk alleen maar omdat er een leegte is die je ermee hoopt te kunnen vullen? Wat wil je eigenlijk alleen maar omdat je jezelf bent beginnen wijsmaken dat je gelukkiger zou zijn wanneer je het deed of had? Wat wil je eigenlijk alleen omdat je je spiegelt aan iemand die je bewondert en omdat je denkt dat het nastreven van die eigenschappen jou meer zal doen lijken op dit soort persoon? Wat wil je eigenlijk alleen maar omdat je in de menselijke val bent gestapt om je te laten overhalen dat je een bepaalde behoefte had, die er eigenlijk niet is? Welke behoeftes zijn schijn, welke heb je echt? Sommige dingen lijken aantrekkelijk, maar het streven ernaar ligt niet binnen jouw prioriteiten, en het op een waslijst aan voornemens plaatsen die je daardoor toch niet zal kunnen volbrengen, werkt enkel demotiverend. Als je helemaal niet van sporten houdt, zet dan niet op je lijstje dat je in 2016 elke dag wil gaan joggen.
Tip: denk eens na wat jou gelukkig maakt. Dat wat je echt gelukkig maakt is wat je meer zou moeten doen. Zo eenvoudig is het eigenlijk.
2. Ken jezelf
Dit hangt samen met punt 1. Kijk naar vorige jaren, en trek je conclusies. Hoe belangrijk vind je het eigenlijk om 6 kranten te lezen per dag is één vraag (overeenkomend met de vraag 'wat wil ik') maar een andere vraag is: heb ik ooit ook maar één stap gezet in de richting van wat ik me nu ga voornemen? Met andere woorden: er is een torenhoog verschil tussen de beslissing om vanaf nu elke week een boek te lezen indien je je niet herinnert wanneer je je laatste niet-studie-gerelateerde boek las, en de beslissing om elke maand minstens één boek te lezen dit jaar. Ik fantaseer over taferelen waar ik in het licht van de opkomende zon sta te squatten terwijl mijn havermeelpannenkoekjes liggen te bakken in de pan en ik er al een halfuur hardlopen, twintig minuten lenigheidsoefeningen en dertig pull-ups aan mijn denkbeeldige deurstang op heb, maar who am I kidding. Ik gebruik geen wekker (ik ben een nachtmens), mijn laatste squat was toen ik vorige week boven de bril van de wc in een café hing, ik heb nog helemaal geen deurstang en mijn lenigheidsoefeningen beperken zich tot het stretchen voor de luchtacro les begint en het stappen over grote regenplassen op de stoep. Als ik een voornemen wil maken dat mij in de richting brengt van mijn doel, moet ik beseffen dat ik tot op de dag van vandaag nog maar weinig stappen gezet heb in die richting, en dat ik dus maar beter geen onrealistisch grootse dingen noteer als voornemen.
3. Wees mild en realistisch
Zo komen we dus bij punt 3. Hou rekening met je huidige gewoontes, de dingen die je tot nu toe al gedaan hebt die je dichter bij het doel van je voornemen gebracht hebben. Hoe minder dingen dat zijn, hoe milder je gaat moeten zijn voor jezelf. Eet je al voor 5 dagen op 7 vegetarisch en zou je graag 7/7 vegetariër of misschien zelfs veganist worden, dan sta je dichterbij je doel dan wanneer je nog bijna iedere dag je dagelijkse Vlaamsche kost eet met vlees, patatten en groenten. Je kan onmogelijk het ultieme streefdoel voor ogen houden en op basis daarvan een rechtstreekse stap noteren als voornemen. Ik eet enorm graag chips, dus beslissen dat ik vanaf nu geen chips meer eet omdat het ongezond is, is onhaalbaar. Beter is het bijvoorbeeld om te beslissen enkel nog kleine zakjes te kopen en er zo minder te eten. Ik ben een nachtmens, dus beslissen dat ik vanaf nu om halfelf ga slapen iedere nacht, maakt me gedoemd om te mislukken in mijn voornemen. 00u op een gewone weekdag is al veel haalbaarder. Zo moet je kijken naar al de dingen die je wil, dan kijken naar de stapjes die je al hebt ondernomen, en dan een stap noteren als voornemen.
Tip: gebruik het woord 'minstens'. 'Minstens 1...' 'Minstens 1x per week', ... Dit is helemaal niet onhaalbaar want mikt op een minimum, en tegelijk erg bemoedigend omdat het de mogelijkheid open houdt dat je zelfs meer zal doen.
4. Wees concreet
Dat noteren mag absoluut niet te vaag gebeuren. 'Meer sporten' is geen voornemen. 'Gezonder eten' ook niet. Schrijf anders gewoon een voornemenslijst van één punt en benoem het met 'een beter mens worden', dan heb je meteen alles. Zo werkt het niet. De meeste mensen willen gelukkig zijn en willen daar zelf aan werken. Het maken van een voornemenslijstje zou dat makkelijker moeten maken, niet moeilijker. Vage dingen opschrijven maakt het jezelf moeilijk, want het werkt ontmoedigend. En als je het ene ding hebt opgegeven, zal je gauw het hele doel weer ergens in een laatje gooien waar je pas weer naar gaat kijken als de volgende 1 januari eraan komt. Wees concreet en noteer duidelijke, praktische, precieze dingen. Benoem de dingen. Baken de dingen af. Wat, hoe, hoeveel, hoe vaak, hoe snel, onder welke voorwaarden, met welke specifieke uitzonderingen (bv. weekend).
Hoe specifieker je bent, hoe waarschijnlijker het is dat je de stapjes zal ondernemen die je naar je doel toebrengen (op voorwaarde dat je punt 3 in acht genomen hebt en realistische stappen genoteerd hebt) !
Zo. Ik hoop dat ik je hier een beetje mee heb geholpen, en wens iedereen die een voornemenslijstje wil maken voor 2016 veel plezier en succes met het schrijven, want eigenlijk is er niets leuker dan bedenken wat je eigenlijk graag wil en wat je daar voor gaat doen in het jaar dat nadert.
Veel liefs,
Manon
